طبق قواعد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران برای بسیاری از محصولات از جمله سیم و کابل استانداردهایی تعریف شده است. این استانداردها با توجه به کاربرد سیم و کابل تعیین میشوند و به کمک آنها میتوان محصولات تقلبی را از استاندارد تشخیص داد. در صورت استفاده از محصولات غیراستاندارد، احتمال خسارت در حین استفاده از سیم یا کابل بالا خواهد رفت. در این مقاله به معرفی این استانداردها میپردازیم.
معرفی استانداردهای سیم و کابل
استانداردهای کابل معمولاً از روی حروف و اعدادی که روی سیم هستند مشخص میشوند. در ایران استاندارد آلمانی مورد تأیید است که مشخصات سیم و کابل را با حروف انگلیسی بر روی پوشش سیم و کابل نشان میدهد. در شکل زیر نشان داده شده است که هر حرف نشاندهنده چیست.
استانداردهای سیم و کابل در ایران
معمولاً یک کد ۱۰ رقمی بر روی بدنه سیم و کابل حک شده که به شرکت تولیدکننده سیم مربوط است. برای اینکه از استاندارد بودن یک سیم مطلع شوید باید به کد ۱۰ رقمی روی سیم و کابل توجه کنید. تمام سیمها و کابلها باید این کد ۱۰ رقمی را داشته باشند وگرنه استاندارد نیستند.
یکی از روشهایی که با استفاده از آن میتوانید از استاندارد بودن سیم و کابل مطمئن شوید این است که کد ۱۰ رقمی حکشده روی سیم و کابل را به سامانه پیامکی سازمان ملی استاندارد ایران به شماره ۱۰۰۰۱۵۱۷ ارسال کنید. پاسخ این پیام همان لحظه برای شما ارسال میشود و شامل موارد زیر است:
نام محصول، برند محصول، تاریخ تولید، استان محل تولید، شهرستان محل تولید، نوع استاندارد و وضعیت پروانه ساخت.
صنایع تولیدی سیم و کابل باید علامت استاندارد را برای محصولات خود از سازمان مربوطه بگیرند. وقتی این کارخانهها استاندارد تولید را دریافت میکنند، محصولات آنها در سامانه استاندارد ثبت میشوند و در صورت پیامک زدن به این سامانه، اطلاعات محصول را دریافت خواهید کرد. در واقع لیست کابلهای استاندارد در این سامانه ذخیره و پایش میشود. در ادامه استاندارد کابلهای مختلف را میبینیم:
استاندارد کابل افشان
کابلهای افشان بیشتر در ابزار و وسایل برقی، لوازم منزل و ماشینآلاتی که دوشاخه آنها بهطور ثابت به کابل نصب میشود، کاربرد دارند. کابل افشان دارای استاندارد بینالمللی IEC 5260227 یا استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI(607)52 میباشد. ولتاژ اسمی کابل افشان هم 300/300 ولت در نظر گرفته میشود.
استاندارد کابل مفتولی
کابل مفتولی که با عنوان کابل خشک یا کابل نصب ثابت نیز شناخته میشود معمولاً در مکانهای صنعتی و همچنین برای سیمکشی داخل ساختمان کاربرد دارد. این کابلها را میتوان در محیطهای خشک، مرطوب و خیس و همچنین مکانهای روباز و سربسته استفاده کرد. امکان استفاده از کابل مفتولی در دیوارهای آجری و بتن هم وجود دارد.
کابل مفتولی دارای استاندارد بینالمللی 60227 IEC 10 یا استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI(607)10 میباشد. ولتاژ اسمی این کابل هم 500/300 ولت است.
استانداردهای مربوط به تأسیسات برقی
استانداردهایی وجود دارند که محصولات الکتریکی و برقی در دستهبندی آنها قرار میگیرند. زمانی که برای اطمینان از استاندارد بودن کابل و سیم، اعداد روی بدنه آنها را به سامانه پیامکی ملی استاندارد ایران میفرستید باید بدانید که نوع استانداردی که برای شما در جواب ارسال میشود به چه معناست؟ در ادامه لیستی از استانداردهای موجود را برای شما بیان میکنیم:
IEC 60050/DIN VDE 0289 : استاندارد کابلها، سیمها و کابلهای انعطافپذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت
HD 186, HD308, HD 402, IEC 60446, DIN VDE 0293 : استاندارد کابلهای انعطافپذیربرای استفاده در تأسیسات قدرت با ولتاژ اسمی تا 1000 ولت
HD 3836, IEC 60228, DIN VDE 0295 : استاندارد هادی کابلها، سیمها و کابلهای انعطافپذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت
HD 21, IEC 60227, DIN VDE 281 : استاندارد کابلهای PVC، سیمها و کابلهای انعطافپذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت با ولتاژ اسمی 450/750 ولت
DIN VDE 0250 : استاندارد کابلها، سیمها و کابلهای انعطافپذیر برای استفاده در تأسیسات قدرت
HD 22, IEC 60245, DIN VDE 282 : استاندارد کابلهای عایق شده با لاستیک با ولتاژهای اسمی تا 450/750 ولت
HD 603, IEC 60502, DIN VDE 273-603 : استاندارد کابلهای توزیع با ولتاژ اسمی 0/6/1 U0/U
HD 62D, DIN VDE 0276-620 : استاندارد کابلهای توزیع با ولتاژ اسمی (7/2) U0/U 3/6/6 تا 20/8/36 کیلوولت
EN 60811, IEC 60811, DIN VDE 0473 : استاندارد مواد عایق و غلاف کابلهای الکتریکی